Bánh đá Hà Giang - Món ăn truyền thống độc đáo của mảnh đất cao nguyên

Không chỉ nổi tiếng với những cung đường đèo hùng vĩ, những thửa ruộng bậc thang đẹp như tranh vẽ, Hà Giang còn ẩn chứa một món ăn đặc sản độc đáo mang tên bánh đá. Vậy bánh đá Hà Giang là gì? Cách làm và thưởng thức như thế nào? Cùng theo dõi bài viết dưới đây của Hà Giang Open Tour để hiểu rõ hơn về món đặc sản này nhé!

1. Bánh đá Hà Giang là gì?

Bánh đá Hà Giang thực chất là loại bánh dân dã được làm từ gạo nếp nương. Bánh có kích thước to như viên gạch, hình dạng thuôn dài, màu trắng tinh, cứng rắn tựa như những viên đá cuội ven suối. Cái tên "bánh đá" cũng xuất phát từ đặc điểm này. Vị bánh thơm, bùi bùi quyện cùng vị ngọt nhẹ.

Bánh đá là món ăn đặc sản ở Hà Giang

Trước đây, khi mà vùng cao chưa có điện và tủ lạnh thì bà con vứt bánh đá xuống dưới con suối để bảo quản, sau những buổi làm đồng áng mệt sẽ lấy lên ăn. Vì thế, bánh đá không chỉ đơn thuần là món ăn thông thường mà còn trở thành biểu trưng cho quãng thời gian khó khăn, vất vả của người dân sinh sống tại Hà Giang.

2. Khám phá hành trình tạo ra bánh đá Hà Giang

Để có được những chiếc bánh đá thơm ngon, dẻo bùi, người dân Hà Giang đã phải trải qua một quy trình làm bánh vô cùng công phu và tỉ mỉ. Thể hiện sự cần cù, sáng tạo và tình yêu dành cho món ăn truyền thống của họ.

2.1. Chuẩn bị nguyên liệu

Nguyên liệu chính để làm bánh đá là gạo nếp nương. Một loại gạo đặc sản được trồng trên những thửa ruộng bậc thang cao chót vót, nơi ánh nắng mặt trời và gió trời hun đúc nên hương vị thơm ngon đặc biệt. Gạo được chọn lọc kỹ càng, đảm bảo chất lượng tốt nhất để làm bánh.

2.2. Hướng dẫn cách làm

• Bước 1: Đem gạo đi ngâm cùng nước khoảng 4 - 5 giờ đồng hồ xong phơi khô.

• Bước 2: Sau khi gạo đã khô thì nghiền và đem đồ bột gạo lên cho chín.

• Bước 3: Mang gạo ra giã cho đến khi đạt độ dẻo nhất định thì nặn thành bánh to như cục gạch, nặng khoảng 1kg/ cái. Yêu cầu phải nặn nhanh và đều tay để bột không bị quá nguội sẽ dính vào nhau.

Làm bánh đá Hà Giang có nhiều công đoạn khác nhau

• Bước 4: Cho bánh vào hộp hoặc ủ bằng rơm trong vòng 3 ngày tới khi có mùi mốc thì đem ra ngâm ở suối. Đây là cách bảo quản bánh đá mà bà con vùng cao áp dụng để khi nào nhà gần hết lương thực thì vớt bánh từ suối lên ăn.

2.3. Lưu ý khi làm bánh đá

Muốn làm ra được những chiếc bánh đá chuẩn vị Hà Giang không hề đơn giản. Đây là công việc tốn cả về thời gian và công sức, trong quá trình chế biến cần lưu ý một số điều cần điều như sau:

• Nên chọn gạo nếp nương để bánh có hương vị thơm ngon và dẻo dai.

• Ngâm gạo đủ thời gian sao cho gạo mềm và dễ xay, giã.

• Nặn bánh với kích thước vừa phải, không quá to hoặc quá nhỏ.

• Luộc bánh trong nước sôi già để bánh chín đều.

• Ủ bánh trong rơm giúp bánh lên men và có mùi thơm đặc trưng.

• Ngâm bánh trong nước suối hoặc nước giếng cho bánh mềm và dai.

• Phơi bánh dưới ánh nắng mặt trời cho đến khi bánh khô hoàn toàn.

3. Hướng dẫn ăn bánh đá Hà Giang đúng cách

Muốn thưởng thức trọn vẹn hương vị bánh đá Hà Giang đòi hỏi bạn cần phải biết cách ăn. Bánh lúc vớt ở suối về được người dân lấy bàn chải hoặc xơ mướp đánh sạch sẽ rong rêu đến lúc có màu trắng. Cách ăn thì tùy vào sở thích của mỗi người, các bạn có thể tham khảo những phương pháp chế biến ngon tuyệt sau đây:

3.1. Ăn giống bún mắm

Bánh đá mắm là món ăn sáng hoặc bữa trưa thanh đạm, bổ dưỡng mà bạn có thể dễ dàng chế biến tại nhà. Với hương vị độc đáo, hòa quyện giữa vị mặn của mắm nêm, vị cay của ớt, vị chua của chanh và vị giòn dai của bánh đá, món ăn này chắc chắn sẽ khiến bạn nhớ mãi.

Cách làm đơn giản như sau: Bánh đá thái sợi, luộc với nước cho mềm ra. Tiếp theo, trộn cùng gia vị gồm mắm, ớt, chanh là xong. Bạn có thể thay đổi nguyên liệu trộn tùy theo sở thích và khẩu vị riêng.

3.2. Bánh đá chiên dầu

Bạn chỉ cần thái bánh đá thành từng lát mỏng xong bỏ chiên bằng dầu ăn hoặc sử dụng nồi chiên không dầu. Trong lúc chiên, hương thơm của gạo nếp nương tỏa ra thơm vô cùng. Nên chấm món bánh đá Hà Giang chiên cùng tương ớt hoặc nước mắm sẽ đậm đà và ngon hơn.

Bánh đá chiên dầu rất dễ làm

3.3. Chế biến bánh đá làm thắng dần

Nhắc đến Hà Giang, chắc hẳn bạn đã từng nghe qua món đặc sản thắng dền. Chúng ta hoàn toàn làm được món này từ nguyên liệu bánh đá. Đầu tiên, thái bánh đá thành sợi rồi đem đun với nước cho mềm thì vớt ra bát. Sau đó, thắng nước đường, đổ thêm nước và gừng vào. Nước sôi đổ hỗn hợp vừa đun vào bát bánh đá, cho thêm dừa sợi và lạc rang để ăn kèm.

Bánh đá Hà Giang không chỉ là món ăn ngon mà còn là biểu tượng văn hóa ẩm thực độc đáo của người dân nơi đây. Mỗi chiếc bánh đá được kết tinh từ sự tỉ mỉ, khéo léo và tâm huyết của bà con. Du khách đến với Hà Giang đừng quên thưởng thức món đặc sản này để cảm nhận hương vị đặc trưng của vùng cao nguyên đá Đồng Văn nhé!